Półosie napędowe i będące ich częścią przeguby napędowe to elementy układu napędowego samochodu. Są to części, charakteryzujące się dużą trwałością. W większości aut ulegają awariom dopiero po przekroczeniu przebiegu rzędu 200 – 250 tys. kilometrów. Jednak są też auta, w których awarie półosi i przegubów napędowych zdarzają się znacznie częściej. Co powoduje awarie półosi i przegubów napędowych? Jakie są objawy awarii półosi i przegubów napędowych?
Na początek przybliżymy nieco rolę półosi i przegubów napędowych, stosowanych w samochodach z napędem na przednią oś.
• Moment obrotowy z silnika przekazywany jest do skrzyni biegów, poprzez sprzęgło (które może współpracować z dwumasowym kołem zamachowym).
• W skrzyni biegów moment obrotowy jest odpowiednio wystopniowany.
• Ze skrzyni biegów moment obrotowy przekazywany jest na półosie napędowe – prawą i lewą.
• Półosie napędowe przekazują napęd na koła.
Jak doskonale wiadomo, samochód to nie zabawka, w której koła są zamontowane na sztywnej osi. Przednie koła samochodu muszą skręcać. Poza tym, dzięki pracy zawieszenia, muszą także poruszać się na osi góra – dół. A zatem nie może być mowy o sztywnym połączeniu skrzyni biegów z kołami.
Problem ten rozwiązano, stosując przeguby napędowe – wewnętrzny (od strony skrzyni biegów) i zewnętrzny (od strony koła).
• Czym jest przegub napędowy? To specjalny rodzaj sprzęgła, które umożliwia przekazywanie momentu obrotowego, z możliwością znacznego odchylenia kątowego osi. Dodatkowo, odchylenie kątowe osi może zmieniać się w trakcie pracy (co np. widzimy w samochodzie, podczas skręcania kół przednich i podczas pracy zawieszenia).
• Przegub napędowy jest osłonięty przez osłonę gumową (z obu stron jest ona mocowana za pomocą metalowej opaski). Wewnątrz znajduje się smar, który zapewnia odpowiedni poślizg, a także odprowadza ciepło.
Tak działa przegub napędowy w praktyce.
Półosie napędowe i przeguby napędowe – dlaczego ulegają awarii?
Powodem jest:
-> Zużycie eksploatacyjne – każdy podzespół ma określoną wytrzymałość materiałową.
-> Uszkodzenia osłon gumowych (manszet), które chronią przeguby. Kiedy dojdzie do ich uszkodzenia (na skutek starzenia się gumy, albo na skutek uszkodzenia mechanicznego, na przykład przecięcia) z wnętrza osłony zaczyna wypływać smar. Albo do smaru dostaje się piasek, woda i zanieczyszczenia. Przegub zaczyna się zacierać i korodować.
-> Nieodpowiednia eksploatacja samochodu – jazda sportowa, driftowanie, ruszanie z dużą prędkością przy skręconych kołach.
-> Częste obciążanie samochodu – jazda w trudnym terenie (zakopywanie się), ciągnięcie przyczepy.
Objawy awarii półosi napędowych i przegubów napędowych
-> Terkotanie (metaliczne terkotanie, trzaski) podczas ruszania ze skręconymi kołami – problemy z zewnętrznym przegubem
-> Drganie na kierownicy – objawy awarii wewnętrznego przegubu (drgania na kierowcy są powodowane także przez wiele innych awarii).
-> Uszkodzone osłony gumowe przegubów (spękane, uszkodzone mechanicznie) – może to np. zauważyć diagnosta w trakcie przeglądu.
Długotrwała jazda z uszkodzonym przegubem może spowodować jego zerwanie w trakcie jazdy.
Naprawa uszkodzonej półosi i przegubu napędowego
Naprawa polega na demontażu starej półosi i montażu nowej. Nie wymienia się części półosi – czyli np. samych przegubów.
W razie uszkodzenia samej gumowej osłony przegubu, można usunąć wszystkie zanieczyszczenia ze środka, wraz ze smarem (stosując np. chemiczny zmywacz), zastosować nowy smar i zamontować nową osłonę gumową.
W sprzedaży znaleźć można części nowe i fabrycznie zregenerowane. Nie warto montować części używanych.
Półoś kosztuje od 50 do 250 zł, w zależności od modelu auta.