W jakich sytuacjach może dojść do zapalenia się samochodu? Co może spowodować pożar samochodu? Dlaczego samochód może się zapalić?
Liczba pożarów samochodów w ostatnich czasach niestety rośnie. Pożary samochodów to zjawisko marginalne, jeśli porówna się liczbę pożarów z liczbą samochodów, poruszających się po polskich drogach. Niestety, w najbliższych latach liczba pożarów będzie zdecydowanie rosła. A to za sprawą elektrycznych wynalazków, zwanych samochodami. W ich przypadku, pożary będą mieć znacznie tragiczniejsze skutki, niż w przypadku aut z silnikami spalinowymi. Udowodnił to ostatni pożar auta elektrycznego w Warszawie, który spowodował zniszczenie 46 samochodów oraz wielkie zniszczenia w całym bloku.
Do ilu pożarów samochodów dochodziło w ostatnich latach?
Skorzystamy z danych firmy Rankomat
• W 2010 roku doszło do 8600 pożarów pojazdów
• W 2013 roku doszło do 7965 pożarów pojazdów;
• W 2018 roku doszło do 10008 pożarów pojazdów.
Powyższe dane grupują wszystkie pojazdy, zatem pożary dotyczą aut osobowych, ciężarowych i autobusów.
Photo by antitezo on Foter.com / CC BY-NC-SA
Dlaczego dochodzi do pożarów samochodów z silnikami benzynowymi i diesla?
Co jest powodem tego, że samochody się zapalają?
Każdy samochód zawiera w sobie kilkadziesiąt litrów łatwopalnych płynów, a w przypadku samochodów z LPG, także łatwopalnego gazu. Najnowsze samochody wykorzystują w układach klimatyzacji najnowszy czynnik R1234yf, który jest łatwopalny (temperatura zapłonu 405 st. Celsjusza).
Samochód jest bezpieczny wtedy, kiedy wszystkie układy są szczelne. Niestety, nic nie jest wieczne. Eksploatacja samochodu wiąże się ze zużywaniem się poszczególnych elementów, na które działa korozja, ciśnienie, temperatury i drgania. Połączenia mogą tracić szczelność. Metale korodują, guma się starzeje i traci szczelność.
Rezygnacja z regularnych kontroli stanu auta, tolerowanie wycieków, kupno używanego auta o nieznanym stanie technicznym, źle wykonane (często amatorskie) naprawy – to wszystko powoduje, że może dochodzić do nieszczelności.
Paliwo (olej napędowy, benzyna, gaz) są zapalne. A olej silnikowy albo płyn hamulcowy? Również. Wystarczy spojrzeć na karty produktów. Na przykład na oleju silnikowym albo na opakowaniu płynu hamulcowego znajdziemy informacje o tym, że są to produkty „niezapalne, ale palne”. Czyli zapalą się przy odpowiednich warunkach, np. przy odpowiedniej temperaturze.
Co jest potrzebne, aby doszło do zapłonu? Odpowiednie warunki.
• Nieszczelność, powodująca, że płyn wydostaje się z układu.
• Tlen.
• Wysoka temperatura.
• Iskra.
Co może wywołać iskrę? Zwarcie elektryczne. Zwarcie w instalacji powinno spowodować przepalenie się bezpiecznika. I tak dzieje się wtedy, gdy wszystko jest sprawne, a bezpiecznik ma odpowiednio dobraną wartość. Ale jeśli ktoś ma fantazję i zamontuje sobie bezpiecznik o wyższym natężeniu, niż powinno być w danym miejscu w skrzynce – można spodziewać się problemów.
Źródłem poważnej iskry może być zwarcie albo przebicie w tych układach auta, gdzie powstaje prąd o bardzo dużych parametrach. Czyli na przykład:
• W układzie zapłonowym. W starszych samochodach, w przewodach zapłonowych, z uszkodzoną izolacją. W nowych, gdzie je wyeliminowano problemu być nie powinno, bo do cewek zapłonowych dociera prąd o niskich wartościach, a same cewki są zamontowane w bloku silnika.
• W układach oświetlenia ksenon, albo w pseudoksenonach, znanych jako HID.
• W autach z rozbudowaną instalacją elektryczną.
• W samochodach, w których właściciel stosował różne przeróbki, montując dodatkowe urządzenia, alarmy, audio, itd.
Photo by Tony Webster on Foter.com / CC BY
Typowe przyczyny pożarów samochodów
• Zapalenie się oparów paliwa – przyczyna: nieszczelność układu paliwowego, dostarczającego paliwo i usuwającego niewykorzystanie paliwo do baku.
• Zapalenie się wyciekających płynów na skutek zwarcia elektrycznego.
• Zapalenie się wyciekających płynów na skutek iskry, która powstała podczas jazdy.
• Zapalenie się wyciekających płynów na skutek zetknięcia się z mocno rozgrzanym elementem samochodu.
• Zwarcie elektryczne, które spowodowało zapłon akumulatora obsługowego. W takim akumulatorze, w trakcie ładowania (przez alternator albo prostownik) w trakcie elektrolizy wydziela się wodór i tlen. Wodór jest skrajnie łatwopalny.
• Podejście ze źródłem ognia do auta, w którym ładowany był akumulator obsługowy (jak w poprzednim punkcie – w trakcie ładowania wydziela się wodór, wystarczy papieros albo inne źródło iskry).
• Zwarcie przewodów wysokiego napięcia w samochodach z silnikami benzynowymi, w których są one jeszcze stosowane. Przynajmniej dwa przewody musiałyby mieć uszkodzoną izolację. Jest to możliwe, gdy stykają się one z gorącym blokiem silnika.
• Wycieki gazu LPG z nieszczelnej instalacji gazowej i ich zapłon od iskry.
• Zapalenie się oparów paliwa od rozgrzanego katalizatora trójdrożnego.
• Zapalenie się suchego materiału pod samochodem (np. wysuszonej trawy) od rozgrzanego katalizatora trójdrożnego i w konsekwencji, pożar samochodu.
Typowe przyczyny pożarów samochodów elektrycznych
W wynalazkach elektrycznych, nazywanych szumnie samochodami, źródłem pożarów jest najczęściej bateria litowo – jonowa, odpowiadająca za zasilanie silnika, wyposażenia auta i standardowego akumulatora 12V.
Co może spowodować pożar baterii litowo – jonowej?
• Uszkodzenie ogniwa baterii litowo – jonowej, co spowoduje reakcję łańcuchową i pożar. Do uszkodzenia może dojść na skutek wypadku, albo uderzenia spodem auta o jakiś przedmiot, co spowoduje uszkodzenie ogniwa.
• Niewłaściwe ładowanie baterii, niezgodne z zaleceniami producenta auta. Stosowanie niewłaściwych ładowarek i niewłaściwych parametrów prądu.
• Przegrzanie baterii litowo – jonowej, na przykład na skutek awarii układu chłodzenia baterii.
• Zwarcie.