Rozrusznik to kluczowy podzespół, umożliwiający uruchomienie silnika benzynowego i silnika diesla. Podzespół ten zużywa się, czego efektem są występujące awarie rozrusznika. Jedna z nich polega na tym, że rozrusznik, po uruchomieniu silnika, nie przestaje się obracać (rozrusznik stale pracuje).
Rozrusznik to silnik elektryczny, który ma za zadanie rozpędzić wał korbowy silnika. Rozrusznik jest zasilany prądem z akumulatora samochodowego. To podzespół, który zużywa najwięcej prądu z akumulatora (bo ponadto, do czasu uruchomienia silnika, z akumulatora korzysta też elektronika samochodowa, elektryczna pompa paliwa, układ wspomagania rozruchu ze świecami żarowymi w dieslach, czy też cały układ zapłonowy w benzyniakach).
Rozrusznik powinien pracować krótko, co najwyżej kilka sekund. W tym czasie powinien rozpędzić wał korbowy do odpowiedniej prędkości, która pozwoli rozpocząć pracę przez jednostkę napędową. Wówczas element sprzęgający rozrusznik z silnikiem (tzw. bendiks) cofa się, na skutek działania cewki, rozłączając silnik i rozrusznik.
Silnik rozpoczyna swoją pracę, rozrusznik kończy, a głównym źródłem prądu dla samochodu, staje się alternator (napędzany przez pasek wieloklinowy).
Ile czasu wytrzymuje rozrusznik w aucie?
Trudno to określić.
W niektórych autach rozrusznik psuje się po 100 – 150 tys. kilometrów, W innych służy bez awarii nawet po przejechaniu 300 tys. km (sam jestem tego przykładem, jedno z moich podopiecznych ma przekroczone 310 tys. km przebiegu i rozrusznik ani myśli się zepsuć, tak samo, jak alternator).
Co jest tego powodem?
Oczywiście, jakość zastosowanej części przez producenta auta.
Ale także sposób eksploatacji auta. Wystarczy sobie wyobrazić samochód, który dziennie przejeżdża jedną lub dwie trasy i silnik w nim jest uruchamiany zaledwie dwa razy. I dla porównania, auto, które jest eksploatowane intensywnie na krótkich trasach i jego silnik jest uruchamiany przez rozrusznik 20 razy dziennie. W aucie przedstawiciela handlowego czy dostawcy silnik może być uruchamiany nawet 50 razy dziennie.
Podobnie w samochodach, które zostały obdarowane idiotycznym wynalazkiem, zwanym „start – stop”, który wyłącza silnik przy każdym dłuższym postoju, a potem uruchamia go po naciśnięciu sprzęgła.
Na trwałość rozrusznika wpływ ma także stan silnika (im bardziej wyeksploatowany i zaniedbany, tym trudniej go uruchomić), a także akumulatora.
Rozrusznik ciągle pracuje – rozrusznik nie przestaje się obracać
To awaria, która spowoduje bardzo szybkie zniszczenie rozrusznika.
Dlaczego? Już wyjaśniliśmy wcześniej, że rozrusznik nie jest przystosowany do długiej pracy. Powinien pracować kilka sekund. Po tym czasie musi ulec schłodzeniu.
Często spotykam się z sytuacją, w której kierowca „piłuje rozrusznik bez litości” bo silnik nie chce zapalić. W ten sposób całkowicie niszczy rozrusznik w swoim aucie. O wiele lepszy sposób postępowania to doładowanie akumulatora do pełna.
Wracamy do naszego głównego tematu. Dlaczego rozrusznik nie przestaje się obracać? Dlaczego rozrusznik ciągle pracuje?
Możliwe powody awarii są następujące:
awaria przekaźnika, odpowiadającego za pracę rozrusznika;
uszkodzone styki automatu rozrusznika, które uległy zwarciu albo sklejeniu. Przez to nie może dojść do rozłączenia bendiksu. W tym przypadku firma, zajmująca się naprawami rozruszników może wymienić automat i bendiks;
uszkodzony łącznik elektromagnetyczny;
uszkodzone koło zębate bendiksu albo wieniec koła zębatego na wale korbowym, albo obydwa elementy. W przypadku właściwej pracy rozrusznika powinny się ze sobą łączyć na czas uruchamiania silnika, a potem rozłączać. Kiedy są uszkodzone mechanicznie, może dojść do problemów z rozłączeniem, bo elementy zakleszczają się wzajemnie. Wymiana bendiksu albo samego rozrusznika nie jest problemem dla mechanika. Ale już wymiana wieńca na wale korbowym jest i może sporo kosztować;
awaria stacyjki w autach ze standardowym kluczykiem mechanicznym;
awaria układu elektronicznego, uruchamiającego rozrusznik, w autach z kluczykiem elektronicznym.
Rozrusznik Wikimedia commons
Rozrusznik silnika spalinowego
1. Część obudowy
2. Sprzegło (bendiks)
3. Wirnik
4. Cewki stojana
5. Szczotkotrzymacz
6. Elektromagnes załączający wraz z cięgłem widełek
Czy opłaca się naprawiać rozrusznik?
Zanim zdecydujesz się na naprawę rozrusznika, sprawdź, ile kosztuje kompletny i nowy, np. w kilku sklepach internetowych. Naprawa może być droższa niż kupno kompletnego, nowego podzespołu.
Przykładowo, jeśli nowy kompletny rozrusznik kupisz za 200 zł, a włącznik za 100 (plus koszt naprawy), to jednak lepiej kupić kompletny, nowy rozrusznik.
Przykładowe ceny nowych rozruszników – ceny ze sklepów internetowych:
od 190 do 350 złotych, ale są też modele, do których rozrusznik kosztuje 500 zł.
rozrusznik do diesla zawsze jest droższy, niż rozrusznik do benzyniaka (trzeba więcej siły, żeby rozruszać silnik diesla).
A ile zapłacimy za części?
Bendiks do popularnego auta: od 30 do 70 zł plus koszt montażu.
Szczotkotrzymacz – od 30 do 60 złotych plus koszt montażu.
Włącznik elektromagnetyczny – od 60 do 110 złotych plus koszt montażu.
Budowa rozrusznika
Na koniec kilka podstawowych informacji o budowie rozrusznika.
Podzespół ten składa się z:
głowicy rozrusznika (przedniej osłony)
przekładni rozrusznika z automatem i bendiksem (elementem zazębiającym rozrusznik z silnikiem)
silnika elektrycznego (wirnika w stojanie, stanowiącym zewnętrzną część obudowy rozrusznika)
szczotkotrzymacza
tylnej pokrywy rozrusznika ze szpilkami do przyłączenia przewodów zasilających.