Układ stabilizacji toru jazdy ESP to aktywny system bezpieczeństwa, chroniący kierowcę przed wpadnięciem w poślizg podsterowny i nadsterowny. Ponadto ESP chroni kierowcę przed zarzuceniem lub wywróceniem się auta podczas jazdy po łuku drogi. Co to jest ESP? Jak działa ESP? Odpowiedź w naszym artykule.

ESP powstał na bazie systemów ABS (zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania, czyli poślizgowi kół podczas hamowania) oraz ASR (zapobiegający poślizgowi kół napędzanych). W tych autach gdzie jest ESP, to on (a dokładnie jego sterownik) pełni funkcję nadrzędną nad systemami ABS i ESP.

Co to jest ESP?

ESP to skrót od angielskich słów Electronic Stability Program czyli elektroniczny program stabilizacji toru jazdy.

Jaką rolę pełni ESP? To w pełni automatyczny system bezpieczeństwa aktywnego, działający niezależnie od woli kierowcy. W przeciwieństwie do ASR, systemu ESP nie można wyłączyć.

ESP chroni kierowcę przed wpadnięciem w poślizg podsterowny i nadsterowny, a także zabezpiecza przed zarzuceniem samochodu i wywróceniem się go podczas jazdy po łuku. Co oczywiste, system zdoła ochronić kierowcę jadącego z normalną prędkością.

Jak w przypadku pozostałych systemów, ABS i ASR, także działanie ESP jest zależne od:
• Sprawnego układu hamulcowego;
• Odpowiednich opon, z w miarę wysokim bieżnikiem i dostosowanych do konkretnego sezonu, z właściwym ciśnieniem wewnątrz;
• Sprawnego układu zawieszenia, w tym w szczególności amortyzatorów, które zapewniają właściwy kontakt kół z nawierzchnią drogi.

Jak jest zbudowany ESP?

W skład systemu ESP wchodzą:
• Główny sterownik z mikroprocesorami i oprogramowaniem. Sterownik stale zbiera dane z czujników, z którymi jest połączony za pomocą magistrali przesyłu danych. Oprogramowanie sterownika działa na zasadzie algorytmów. Czyli określone dane z czujników wywołują określone działanie. Tu nie ma „sztucznej inteligencji” która analizuje dane i tworzy na bieżąco nowe rozwiązania. Wszystkie potencjalne działania są przewidziane i zapisane w oprogramowaniu.
• Sterowniki systemów ABS (zapobiegającego poślizgowi kół podczas hamowania na skutek zablokowania) oraz ASR (zapobiegającego poślizgowi kół napędzanych).
• Pompa hydrauliczna, wpięta w układ hamulcowy. Główny element wykonawczy systemów ABS, ADR i ESP. Pompa steruje dopływem płynu hamulcowego do poszczególnych kół, w razie konieczności przyhamowania któregoś z kół (działanie ASR i ESP) albo zastosowania hamowania pulsacyjnego na którymś z kół (działanie ABS).
• Czujniki, na podstawie których sterownik ESP zbiera dane o aktualnej sytuacji.
• ESP może przejmować chwilowo kontrolę nad sterownikiem silnika, aby w razie potrzeby ograniczyć moc silnika. W tym celu ograniczane jest otwarcie elektronicznie sterowanej przepustnicy (niezależnie od woli kierowcy, który może w tym momencie naciskać gaz) a także sterowanie pracą wtryskiwaczy.

 

 

Z jakich czujników korzysta system ESP?
Jest ich sporo. Standardowo sterownik ESP potrzebuje danych z:
• Czujnika położenia pedału gazu. Przekazuje dane do przepustnicy, o tym, jakie ma być jej wychylenie. Eliminacja linki zapewniła większą niezawodność i precyzję, a równocześnie dała możliwość sterowania mocą silnika, niezależnie od woli kierowcy.
• Czujników prędkości obrotowej kół, zamontowanych przy każdej piaście.
• Czujnika skrętu kierownicy (czujnika położenia koła kierownicy).
• Czujnika ciśnienia płynu hamulcowego w pompie hamulcowego.
• Czujnika żyroskopowego (akcelerometru), informującego o obrocie auta wokół osi.
• Czujników przyspieszenia wzdłużnego.
• Czujników przyspieszenia poprzecznego.
• Czujnika prędkości w skrzyni biegów.
• W niektórych autach także ze wskazań czujników ciśnienia powietrza w oponach (bezpośredni system TPMS)
Jak widać, ilość czujników jest naprawdę spora. Awaria jednego z nich powoduje zaburzenia w działaniu ESP.

Żyroskopowy czujnik ESP https://www.motorewia.pl
Żyroskopowy czujnik ESP https://www.motorewia.pl

Jak działa ESP?

W przypadku wykrycia poślizgu podsterownego lub nadsterownego, albo możliwości zarzucenia auta, system ESP działa w następujący sposób:
• Poprzez modulator (pompę hydrauliczną wmontowaną w układ hamulcowy) – > przyhamowywane jest odpowiednie koło, aby auto odzyskało odpowiednią trakcję.
• Poprzez sterownik silnika – > ograniczana jest moc jednostki napędowej, aby pojazd mógł wyjść z niebezpiecznej sytuacji.
• W razie wykrycia poślizgu kół napędzanych – > inicjowane jest działanie standardowe dla ASR -> poprzez modulator -> przyhamowywane jest koło, które wpadło w poślizg
• W razie wykrycia blokowania kół podczas hamowania -> inicjowane jest działanie standardowe dla ABS -> poprzez modulator -> przyhamowywane pulsacyjnie jest koło, które zaczęło tracić kontakt z nawierzchnią i przestało się obracać.

ESP to niezwykle przydatne rozwiązanie, nawet pomimo tego, że znacząco zwiększa cenę samochodu. ESP chroni przed najbardziej niebezpiecznymi sytuacjami, z których wielu kierowców nie potrafiłoby samodzielnie się wybronić.

 

MENU
– > POWRÓT NA STRONĘ GŁÓWNĄ
– > MAGAZYN MOTORYZACYJNY
– > TECHNIKA MOTORYZACYJNA I DIAGNOSTYKA
– > SAMODZIELNE NAPRAWY SAMOCHODÓW– ZAOCZNE TECHNIKUM DRUCIARSTWA SAMOCHODOWEGO
– > ELEKTROMOBILNOŚĆ I SAMOCHODY ELEKTRYCZNE, WADY ELEKTROMOBILNOŚCI
– > DETAILING
– > FELIETONY MOTORYZACYJNE, CIEKAWOSTKI MOTORYZACYJNE, HUMOR MOTORYZACYJNY
– > DOKUMENTY, UBEZPIECZENIA
– > MOTOCYKLE
– > MILITARIA – MOTORYZACJA I WOJSKO
– > MOTORYZACJA I POLITYKA
– > TESTY SAMOCHODÓW
– > AKCESORIA DLA KIEROWCÓW
– > SAMOCHODY ŚWIATA
– > PODRÓŻE i SLOW DRIVING
– > MOTOREWIA NA FACEBOOK
– > MOTOREWIA NA TWITTER
– > POWRÓT NA STRONĘ GŁÓWNĄ

Podziel się

Napisane przez

Michał Lisiak

Niezależny dziennikarz motoryzacyjny. Kocham swoją pracę i motoryzację. Nie wszystko, co piszę, wszystkim się podoba, a ponieważ jestem niezależny, mogę pisać, co mi się podoba. Pasjonuje mnie technika samochodowa, pewnie dlatego z niepokojem spoglądam na wynalazki, takie jak auta elektryczne.
Brzydzę się „dziennikarstwem motoryzacyjnym”, które polega na skracaniu gotowych newsów, przychodzących z działów PR importerów samochodów.
Współpracuję z kilkoma redakcjami i kilkoma znanymi firmami motoryzacyjnymi.