Tłumik to część układu wydechowego, która odpowiada za tłumienie (wyciszanie) pracy wydechu. W standardowym aucie (dieslu i benzyniaku) stosuje się dwa tłumiki – środkowy i końcowy. Jak zbudowany jest tłumik?
Tłumik to część układu wydechowego, która jest podatna na korozję. Zardzewiały tłumik to częsty powód wizyt w warsztatach samochodowych. W sieci można znaleźć „porady i informacje”, z których wynika, że przeciętny tłumik służy w aucie od 5 do 10 lat. Stek bzdur. Są auta, które mają 15 i 20 lat, a dalej nie wymagają wymiany tłumika. Wszystko zależy od jakości części zastosowanej na pierwszy montaż, a także tego, czy pojazd jest przechowywany (parkowany) w sposób, który naraża auto na korozję (mokra trawa, mokra szlaka, sól drogowa zimą itd.). Warto też pamiętać, że układ wydechowy rdzewieje także od wewnątrz. Powodem jest skład spalin (kondensacja pary wodnej, kwas siarkowy).
Tłumik – po co się go stosuje?
Zgodnie z prawem, każdy pojazd, aby mógł otrzymać homologację, musi spełnić wymogi także w dziedzinie hałasu układu wydechowego. W przypadku aut osobowych dopuszczalny poziom hałasu to 74 i 75 dB.
Zadaniem tłumików jest wyciszenie pracy samochodu do takich, albo niższych wartości.
Rozmieszczenie tłumików pod autem, tak samo, jak długość rur wydechowych, musi być odpowiednio zaplanowane. Nie można tego robić w dowolnym miejscu, aby nie zaburzyć przepływu spalin i nie spowodować większego hałasu.
National Institute of Standards and Technology, Public domain, via Wikimedia Commons
Dlaczego układ wydechowy hałasuje?
Układ wydechowy w samochodzie hałasuje na skutek cyklicznego rozprężania spalin, usuwanych z silnika.
Aby zniwelować hałas stosuje się następujące rozwiązania:
– przeszkody na drodze fal dźwiękowych, które mają za zadanie je odbić (fala dźwiękowa zmienia kierunek i wygasza się samoistnie, jak echo);
– rezonatory, które tłumią określone dźwięki;
– wytłumienie fal dźwiękowych na skutek ich podzielenia i ponownego połączenia;
– pochłanianie fal dźwiękowych przez odpowiedni materiał absorpcyjny .
Jak zbudowany jest tłumik?
Tłumik samochodowy (tłumik układu wydechowego) ma kształt walca, albo spłaszczonego walca (kształt może być też inny). Zamontowany jest na rurze wydechowej, która przechodzi przez niego centralnie.
Zewnętrzna obudowa tłumika wykonana jest z metalu. Zazwyczaj na tłumiku znajdują trzy lub cztery perforacje zewnętrzne.
Jak tłumik jest zbudowany w środku?
Tłumik refleksyjny (tłumik wykorzystujący zjawisko zmiany kierunku fal dźwiękowych) składa się z kilku komór (3-4), oddzielonych od siebie perforowanymi ściankami (z miniaturowymi otworami). Komory są też połączone przez rury, z perforowanymi ściankami, umieszczone na różnej wysokości. Taki tłumik ma za zadanie neutralizację dźwięków niskich i średnich.
Tłumik absorbcyjny (wykorzystujący działanie pochłaniania fal dźwiękowych) składa się z perforowanej rury wewnętrznej (z otworami) prowadzącej spaliny oraz materiału pochłaniającego dźwięk, który wypełnia całe wnętrze tłumika.
We współczesnych autach montuje się tłumiki, które równocześnie wykorzystują obie technologie. Taki tłumik wykorzystuje komory refleksyjne i komory absorbcyjne.
SimScale GmbH, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons
Awaria tłumika – objawy
Skoro tłumik służy do wyciszania pracy układu, nietrudno zgadnąć, że podstawowy objaw awarii tłumika to hałas.
Kierowca może też zauważyć ślady korozji na zewnętrznej obudowie tłumika.
Może być również wyczuwalna woń spalin pod autem.
Naprawa tłumika
Do szybkich, awaryjnych napraw tłumika służą specjalne taśmy samoprzylepne, odporne na bardzo wysokie temperatury. Dostępne są też specjalne, wysokotemperaturowe kleje.
Natomiast tak naprawdę, jedynym porządnym sposobem naprawy tłumika jest jego wymiana na nowy.
Średnio za nowy komplet tłumików do popularnego samochodu trzeba zapłacić od 450 do 900 zł. W przypadku auta sportowego może to być nawet 3500 zł.